W poprzedniej części poruszyłem związek kawy z długością życia, cukrzycą, chorobą Parkinsona oraz chorobami układu sercowo - naczyniowego. Dziś kilka słów o wpływie spożycia kawy na nadciśnienie tętnicze, schorzenia wątroby, a także wyniki sportowe.
1. KAWA, a NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
Naukowcy przeanalizowali cztery badania - wzięło w nich udział ponad 196 tysięcy uczestników, a u 41 tysięcy z nich zdiagnozowano nadciśnienie tętnicze. Zaobserwowano, że regularne umiarkowane spożycie kawy w ilości 1-2 filiżanek dziennie nie wiąże się z wyższym ryzykiem nadciśnienia tętniczego, a znaczący ochronny wpływ konsumpcji kawy na układ sercowo - naczyniowy stwierdzono dopiero przy wypijaniu przynajmniej 3 filiżanek na dobę [1].
2. KAWA, a CHOROBY WĄTROBY
Niewątpliwie działanie przeciwnowotworowe kawy wiąże się z aktywnością antyoksydacyjną i wymiataniem wolnych rodników przez związki polifenolowe w niej zawarte. Naukowcy z Włoch zaobserwowali, że spożycie kawy redukuje ryzyko zachorowania na raka wątroby o blisko 40%. Niektóre wyniki wskazują, że u osób wypijających 3 filiżanki kawy dziennie ryzyko to zmniejsza się nawet o ponad połowę [2]. W badaniu opublikowanym w czasopiśmie Hepatology w roku 2014 odnotowano, że u osób spożywających kawę w ilości dwóch lub większej liczby filiżanek kawy na dzień występuje mniejsze ryzyko zgonu z powodu marskości wątroby, nawet o 66%. Co ciekawe, zaobserwowano również redukcję poziomu enzymów wątrobowych u osób spożywających kawę bezkofeinową, dlatego wspomniane korzyści mogą nie być związane z zawartością kofeiny, a innych składników aktywnych zawartych w kawie [3].
3. KAWA, a WYNIKI SPORTOWE
Udowodniono, że kofeina zawarta w kawie zmniejsza odczucie zmęczenia i pozwala na kontynuowanie ćwiczeń z optymalną intensywnością przez dłuższy czas. Kofeina działa jako antagonista receptorów adenozynowych i oddziałuje na wiele tkanek w organizmie, a zwłaszcza na ośrodkowy układ nerwowy. Kofeina łatwo przechodzi przez barierę krew-mózg, czego efektem jest jej zwiększona koncentracja w mózgu i wzrost uwalniania neuroprzekaźników. W bardzo krótkim czasie po spożyciu kofeiny możemy zaobserwować pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego związany ze wzrostem jej poziomu we krwi, a szczyt jej koncentracji osiągany jest zazwyczaj w ciągu 45-90 minut. Wiemy, że kofeina przyjmowana przed (3-6 mg / kg) lub podczas (1-2 mg / kg) wysiłku wytrzymałościowego poprawia wydajność, poprzez aktywację centralnego układu nerwowego i bezpośredni wpływ na układ mięśniowy [4, 5, 6].
Piśmiennictwo:
1. D'Elia L., La Fata E., Galletti F. i wsp. Coffee consumption and risk of hypertension: a dose-response meta-analysis of prospective studies. Eur J Nutr. 2017 Dec 8. doi: 10.1007/s00394-017-1591-z.
2. Bravi F., Bosetti C., Tavani A. i wsp.: Coffee reduces risk for hepatocellular carcinoma: an updated meta-analysis. Clin. Gastroenterol. Hepatol. 2013; 11 (11): 1413–1421.
3. Goh G.B., Chow W.C., Wang R. i wsp.: Coffee, alcohol and other beverages in relation to cirrhosis mortality: the Singapore Chinese Health Study. Hepatology 2014; 60: 661–669.
4. Tarnopolsky MA. Caffeine and creatine use in sport. Ann Nutr Metab. 2010;57 Suppl 2:1-8.
5. Astorino TA, Roberson DW. Efficacy of acute caffeine ingestion for short-term high-intensity exercise performance: a systematic review. J Strength Conditioning Res. 2010;24(1):257-265.
6. Burke L, Desbrow B, Spriet L. Caffeine for Sports Performance. Human Kinetics; 2013.
