Rosnąca liczba publikacji naukowych wskazuje, że orzechy drzewne ze względu na wysoką zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych, frakcji rozpuszczalnej błonnika pokarmowego, L-argininy, kwasu foliowego, kluczowych składników mineralnych (potas, magnez, wapń, cynk, selen), antyoksydantów i fitosteroli mogą wywierać korzystny wpływ na ciśnienie tętnicze, profil lipidowy krwi oraz stan zapalny w organizmie, a tym samym mogą istotnie obniżać ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych [1, 2].
Wpływ konsumpcji orzechów drzewnych na profilaktykę chorób układu sercowo-naczyniowego
W systematycznej pracy przeglądowej i metaanalizie, obejmującej 61 badań, trwających od 3 do 26 tygodni o łącznej liczbie uczestników wynoszącej blisko 2600 osób, która ukazała się w czasopiśmie The American Journal of Clinical Nutrition dokonano oceny wpływu konsumpcji orzechów drzewnych (orzechy włoskie, orzechy pistacjowe, orzechy macadamia, orzechy pekan, migdały, orzechy nerkowca, orzechy brazylijskie, orzechy laskowe) na stężenie lipidów i apolipoprotein w surowicy krwi oraz ciśnienie tętnicze, marker stanu zapalnego (białko C-reaktywne) u osób dorosłych w wieku ≥ 18 lat bez zdiagnozowanej dotychczas przewlekłej choroby sercowo-naczyniowej [1]. Na podstawie przeprowadzonej metaanalizy dostępnych danych odnotowano, że stałe włączenie do diety orzechów drzewnych obniża stężenie cholesterolu całkowitego, lipoprotein o niskiej gęstości LDL, apolipoproteiny B i trójglicerydów, w szczególności stwierdzono związek między spożyciem wspomnianych orzechów, a redukcją poziomu cholesterolu całkowitego i LDL przy ilościach wynoszących ≥ 60 gram na dobę. Z kolei wyniki randomizowanej, kontrolowanej próby z udziałem blisko 300 osób dowiodły, iż przestrzeganie modelu diety śródziemnomorskiej wzbogaconej o 30 gram orzechów dziennie przez 12 miesięcy, wyraźnie poprawiło funkcję lipoprotein, szczególnie HDL o działaniu naczynioprotekcyjnym u uczestników badania charakteryzujących się wysokim ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych [3]. Co więcej, w 3 dużych prospektywnych badaniach kohortowych, obejmujących razem ponad 200 tysięcy osób zaobserwowano, że wyższe spożycie wszystkich gatunków orzechów, w tym także arachidowych było odwrotnie proporcjonalne do ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia i choroby niedokrwiennej serca, co zdecydowanie wspiera zalecenia dotyczące zwiększenia spożycia różnych rodzajów niesolonych i niesłodzonych orzechów, jako istotnego elementu zdrowego sposobu żywienia, mającego na celu zmniejszenie ryzyka chorób przewlekłych w populacji ogólnej [4].
Spożycie migdałów a ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych
Warto również podkreślić istotną rolę migdałów w tej materii, ponieważ jak dowiedziono w opublikowanej trzy lata temu systematycznej pracy przeglądowej i metaanalizie uwzględniającej 27 randomizowanych kontrolowanych badań klinicznych, konsumpcja migdałów przyczynia się do znacznego obniżenia stężenia cholesterolu całkowitego, lipoprotein o niskiej gęstości LDL i trójglicerydów w surowicy krwi, natomiast w niniejszej pracy nie zaobserwowano wpływu spożycia migdałów na stężenie lipoprotein HDL we krwi [5]. Z kolei wyniki jeszcze innej pracy przeglądowej, która ukazała się na wiosnę ubiegłego roku w czasopiśmie Nutrients wykazały, że spożycie migdałów pozwala obniżyć stężenie lipoprotein frakcji LDL oraz utrzymać właściwe stężenie lipoprotein frakcji HDL lub nawet je podwyższyć, dlatego autorzy przytoczonej publikacji we wnioskach zasugerowali, że dzienne spożycie około 45 gram migdałów może prowadzić do zmniejszenia występowania dyslipidemii, czyli jednego z najważniejszych czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego [6]. Zbieżne rezultaty w tej materii uzyskali również koreańscy naukowcy w swoich dwóch badaniach w których odnotowali, że regularne spożywanie migdałów przez okres między 2 a 5 miesięcy przyczynia się do poprawy profilu lipidowego krwi i kompozycji sylwetki w wyniku zmniejszenia całkowitej zawartości tkanki tłuszczowej oraz tłuszczu wisceralnego u zdrowych młodych dorosłych Azjatów [7, 8].
Podsumowanie
Biorąc pod uwagę wyniki przytoczonych powyżej publikacji naukowych należy zaznaczyć, że systematyczny dodatek całych nieprzetworzonych i niesolonych orzechów, w tym migdałów do codziennego menu wydaje się być zarówno bezpieczną, jak i zarazem praktyczną strategią żywieniową, którą można zalecić w celu profilaktyki oraz leczenia zaburzeń lipidowych.
Piśmiennictwo
- Del Gobbo L.C., Falk M.C., Feldman R., Lewis K., Mozaffarian D.: Effects of tree nuts on blood lipids, apolipoproteins, and blood pressure: systematic review, meta-analysis, and dose-response of 61 controlled intervention trials. Am J Clin Nutr. 2015 Dec;102(6):1347-56. doi: 10.3945/ajcn.115.110965.
- Kim Y., Keogh J.B., Clifton P.M.: Benefits of Nut Consumption on Insulin Resistance and Cardiovascular Risk Factors: Multiple Potential Mechanisms of Actions. Nutrients. 2017 Nov 22;9(11). pii: E1271. doi: 10.3390/nu9111271.
- Hernáez Á., Castañer O., Elosua R., Pintó X., Estruch R., Salas-Salvadó J., et al.: Mediterranean Diet Improves High-Density Lipoprotein Function in High-Cardiovascular-Risk Individuals: A Randomized Controlled Trial. Circulation. 2017 Feb 14;135(7):633-643. doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.116.023712.
- Guasch-Ferré M., Liu X., Malik V.S., Sun Q., Willett W.C., Manson J.E., et al.: Nut Consumption and Risk of Cardiovascular Disease. J Am Coll Cardiol. 2017 Nov 14;70(20):2519-2532. doi: 10.1016/j.jacc.2017.09.035.
- Musa-Veloso K., Paulionis L., Poon T., Lee H.Y.: The effects of almond consumption on fasting blood lipid levels: a systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials. J Nutr Sci. 2016 Aug 16;5:e34. doi: 10.1017/jns.2016.19.
- Kalita S., Khandelwal S., Madan J., Pandya H., Sesikeran B., Krishnaswamy K.: Almonds and Cardiovascular Health: A Review. Nutrients. 2018 Apr 11;10(4). pii: E468. doi: 10.3390/nu10040468.
- Liu Y., Hwang H.J., Ryu H., Lee Y.S., Kim H.S., Park H.: The effects of daily intake timing of almond on the body composition and blood lipid profile of healthy adults. Nutr Res Pract. 2017 Dec;11(6):479-486. doi: 10.4162/nrp.2017.11.6.479.
- Liu Y., Hwang H.J., Kim H.S., Park H.: Time and Intervention Effects of Daily Almond Intake on the Changes of Lipid Profile and Body Composition Among Free-Living Healthy Adults. J Med Food. 2018 Apr;21(4):340-347. doi: 10.1089/jmf.2017.3976.
Źródło fotografii: pixabay.com
Mateusz Durbas - ZnanyLekarz.pl