Granat właściwy (Punica granatum L.) należy do grona najstarszych znanych owoców jadalnych, które obecnie spożywane są powszechnie na całym świecie. Zainteresowanie środowiska naukowego tą rośliną stale rośnie w ostatnich latach, bowiem jak się okazuje jej owoce i nasiona są bogate w liczne bioaktywne związki o szerokim spektrum właściwości prozdrowotnych. W dotychczasowych badaniach wykazano, że granat i jego ekstrakty posiadają silne właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe i przeciwnowotworowe. Na domiar tego, granat może wywierać działanie przeciwnadciśnieniowe, przeciwmiażdżycowe, przeciwagregacyjne oraz przeciwproliferacyjne, jak również korzystnie oddziaływać na funkcje śródbłonka naczyń krwionośnych.

Bioaktywne substancje znajdujące się naturalnie w owocach granatu i jego przetworach (np. świeżym soku z granatu)

• taniny hydrolizujące (galotaniny i elagotaniny),
• kwas elagowy i jego pochodne,
• kwas galusowy,
• antocyjaniny,
• proantocyjanidyny,
• flawonoidy,
• witaminy (B3, B4, B5, B9, C, K),
• składniki mineralne (zwłaszcza potas, fosfor, magnez, wapń, cynk, żelazo),
• sterole (kampesterol, beta-sitosterol),
• lignany,
• sacharydy,
• kwasy tłuszczowe,
• kwasy organiczne,
• terpeny i terpenoidy,
• błonnik pokarmowy.

Badania z udziałem ludzi potwierdzające prozdrowotne właściwości granatu

Fachowa literatura sugeruje, że granat i jego przetwory wywierają działanie ochronne na układ sercowo-naczyniowy. Wspomniane właściwości kardioprotekcyjne są związane ze zmniejszeniem stresu oksydacyjnego, peroksydacji lipidów, aktywności enzymu konwertującego angiotensynę (ACE), jak również z pozytywnym oddziaływaniem na funkcje makrofagów, komórek śródbłonka naczyniowego i płytek krwi oraz działaniem rozszerzającym naczynia krwionośne. Na dowód tego, w systematycznej pracy przeglądowej i metaanalizie, obejmującej 8 randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych (RCTs) wykazano, że regularna konsumpcja soku z granatu przyczyniła się do znacznego zmniejszenia zarówno skurczowego, jak i rozkurczowego ciśnienia tętniczego krwi  u badanych uczestników.

Warto również podkreślić, że regularne włączanie do diety granatu i jego przetworów (świeżego soku i/lub ekstraktów z owoców) może prowadzić do poprawy wydajności ćwiczeń oraz przyspieszenia regeneracji organizmu po intensywnym wysiłku fizycznym. Dowiedziono, że przyjmowanie soku z granatu (od 50 ml do nawet 500 ml na dobę przez co najmniej 7 dni) lub suplementów zawierających ekstrakty z granatu może zwiększać witalność, siłę mięśni, średnicę naczyń krwionośnych i przepływ krwi, jak również aktywność enzymów antyoksydacyjnych oraz obniżać zmęczenie spowodowane wysiłkiem fizycznym. Co ciekawe, w jednym z niedawnych badań autorstwa polskich uczonych z Gorzowa Wielkopolskiego, w których udział wzięło 19 wioślarzy kadry narodowej zauważono, że dwumiesięczna suplementacja standaryzowanym sokiem z granatu w ilości 50 ml na dobę przyczyniła się u nich do znaczącego wzmocnienia całkowitego potencjału antyoksydacyjnego w osoczu, niemniej jednak nie miała wpływu na biomarkery metabolizmu żelaza (tj. wartość TIBC - całkowita zdolność wiązania żelaza, UIBC - utajona zdolność wiązania żelaza) oraz stanu zapalnego (IL-6).

W przeprowadzonych do chwili obecnej RCTs nie stwierdzono natomiast szczególnie korzystnego wpływu granatu i jego produktów na poprawę metabolizmu glukozy oraz insuliny, profilu lipidowego krwi, kompozycji sylwetki, masy ciała, obwodu talii, wskaźnika BMI, a także stężenia białka C-reaktywnego we krwi.

Co zatem w chwili obecnej wiemy na temat granatu?

Summa summarum, owoce granatu są bogate między innymi w błonnik pokarmowy, potas, witaminę C, garbniki, polifenole, flawonoidy i kilka innych związków o właściwościach przeciwutleniających oraz przeciwzapalnych, które finalnie mogą korzystnie wpływać na zdrowie człowieka. Zgromadzone dowody naukowe wskazują, że granat i świeży sok z granatu mogą odgrywać szczególnie ważną w rolę w prewencji chorób sercowo-naczyniowych oraz wspomaganiu regeneracji powysiłkowej u osób aktywnych fizycznie.

Piśmiennictwo:         

1. Wang D., Özen C., Abu-Reidah I.M., et al.: Vasculoprotective Effects of Pomegranate (Punica granatum L.). Front Pharmacol. 2018 May 24;9:544.
2. https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/169134/nutrients
3. Sahebkar A., Ferri C., Giorgini P., et al.: Effects of pomegranate juice on blood pressure: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Pharmacol Res. 2017 Jan;115:149-161.
4. Ammar A., Bailey S.J., Chtourou H., et al.: Effects of pomegranate supplementation on exercise performance and post-exercise recovery in healthy adults: a systematic review. Br J Nutr. 2018 Dec;120(11):1201-1216.
5. Urbaniak A., Skarpańska-Stejnborn A.: Effect of pomegranate fruit supplementation on performance and various markers in athletes and active subjects: a systematic review. Int J Vitam Nutr Res. 2019 Sep 12:1-15.
6. Torregrosa-García A., Ávila-Gandía V., Luque-Rubia A.J., et al.: Pomegranate Extract Improves Maximal Performance of Trained Cyclists after an Exhausting Endurance Trial: A Randomised Controlled Trial. Nutrients. 2019 Mar 28;11(4). pii: E721.
7. Urbaniak A., Basta P., Ast K., et al.: The impact of supplementation with pomegranate fruit (Punica granatum L.) juice on selected antioxidant parameters and markers of iron metabolism in rowers. J Int Soc Sports Nutr. 2018 Jul 24;15(1):35.
8. Huang H., Liao D., Chen G., et al.: Lack of efficacy of pomegranate supplementation for glucose management, insulin levels and sensitivity: evidence from a systematic review and meta-analysis. Nutr J. 2017 Oct 6;16(1):67.
9. Sahebkar A., Simental-Mendía L.E., Giorgini P., et al.: Lipid profile changes after pomegranate consumption: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Phytomedicine. 2016 Oct 15;23(11):1103-12.
10. Gheflati A., Mohammadi M., Ramezani-Jolfaie N., et al.: Does pomegranate consumption affect weight and body composition? A systematic review and meta-analysis of randomized controlled clinical trials. Phytother Res. 2019 May;33(5):1277-1288.
11. Sahebkar A., Gurban C., Serban A., et al.: Effects of supplementation with pomegranate juice on plasma C-reactive protein concentrations: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Phytomedicine. 2016 Oct 15;23(11):1095-102.

Potrzebujesz pomocy doświadczonego dietetyka w pracy nad zdrową i satysfakcjonującą sylwetką? Nie wahaj się skorzystać z mojego wsparcia. Zaufaj doświadczonemu specjaliście, który pomógł dotychczas setkom podopiecznych wypracować prawidłowe nawyki żywieniowe i poprawić stan zdrowia oraz wygląd sylwetki. Koniecznie zapoznaj się z moją ofertą współpracy.

UWAGA - kopiowanie oraz rozpowszechnianie treści jest zabronione przez Mateusz Durbas Dietetyk Kliniczny © 2021. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.).

Wizytę błyskawicznie umówisz kontaktując się przez adres e-mail: kontakt@mateuszdurbas.pl